Varlık Barışı 2018

Varlık barışı, Hükümet 2008, 2013 ve 2016 yıllarından sonra 4’üncü kez varlık barışı düzenlemesi getiriyor. Maliye Bakanı Naci Ağbal, kasım sonuna kadar para, altın ve döviz menkul kıymetlerini yurtdışından getiren vatandaşların ülke içerisinde diledikleri gibi tasarruf edebileceklerini belirterek, “Getirilen varlığın yüzde 2’si oranında bir vergi tahsil edeceğiz” dedi.

Vergi ve bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına ilişkin tasarının ‘varlık barışı’ düzenlemesini içeren maddesi dün akşam Meclis’ten geçti. Tümünün bugün görüşülerek yasalaşması beklenen tasarıya önergeyle eklenen düzenlemeye göre, varlık barışından yararlanacaklar yüzde 2 vergi ödeyecek. Ancak, 31 Temmuz 2018’e kadar bu varlıklarını getirenler ise vergiden muaf olacak. Maliye Bakanı Naci Ağbal, AA Editör Masası’nda dün yaptığı açıklamada, TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen vergi ve SSK prim borçlarını yeniden yapılandıran paketle varlık barışı düzenlemesinin getirileceğini belirterek, “Hem yurt içindeki varlıklarını işletmelerine dahil etmek isteyen mükelleflerimize kolaylık getireceğiz hem de yurt dışında bulunan varlıklarını Türkiye’ye getirecek olan vatandaşlarımıza kolaylık getireceğiz” dedi. Ağbal,   şunları söyledi:

KASIM SONUNA KADAR

“Para, altın, döviz menkul kıymeti olan vatandaşımız bu yıl itibarıyla 11. ayın sonuna kadar bu yurt dışındaki varlıklarını Türkiye’ye getirirlerse ve bildirirlerse bu varlıklarıyla ülke içerisinde diledikleri gibi tasarruf edebilecekler. Kasım sonuna kadar müracaatları alacağız. Bildirimde bulunma tarihinden sonra 3 ay içerisinde de bu varlığını Türkiye’ye getirecek. Varlığını Türkiye’ye getiren vatandaşımız bunu işletmesine dahil ederse herhangi bir vergi incelemesiyle muhattap olmayacak, bu varlık üzerinden ilave bir vergi tarhiyatı yapılmayacak, kazancın hesabına dahil edilmeyecek.

Vatandaşlar isterlerse yurtdışından getirdiği varlıkları daha sonra işletmeden çekebilecekler. Çektiğinde de ilave bir temettü vergisi de kendisinden almayacağız, serbest bir şekilde tasarruf etmesine imkan sağlayacağız. Bir başka düzenleme de işletmenin yurt dışından aldığı bir kredi var ama aynı zamanda yurt dışında varlığı da var. Eğer derse ki ‘ben yurt dışındaki mevcut varlıklarımı işletmemin yurt dışındaki kredi ödemesinde kullanayım, Türkiye’ye getirmeyim’, buna da imkan sağlıyoruz. Sermaye avansı mahsubunda bulunan varlıklar da kullanılabilecek. Dolayısıyla istiyoruz ki vatandaşlarımız yurt dışında bulunan para, döviz, altın ve menkul kıymetlerini Türkiye’ye getirsinler. Bu varlıklarını ekonomiye, işletmelerine dahil etsinler, sermayelerini artırsınlar, bilançolarını güçlendirsinler ve böylelikle bir canlılık kazandırsınlar. Yurt içi varlıklarını işletmeye dahil etmek isteyenler de 30 Kasım 2018 tarihine kadar müracaat edebilecekler.”

3 KERE ÇIKARILDI, 3 KERE UZATILDI

VARLIK barışı ilk olarak 2008 yılında uygulamaya konuldu. 2009 yılında uzatıldı. İlk varlık barışında 27.8 milyar lira yurtdışından, 20.4 milyar lira da yurtiçinden olmak üzere toplam 48.2 milyar liralık beyanda bulunulmuştu. Bu beyanlar için 1.6 milyar liralık vergi tahakkuk etmişti. Ancak beyan edilen varlıklar için 1 milyar 69 milyon liralık vergi ödenmişti. Yaklaşık 600 milyon lira civarında vergi ödenmemişti. Yurtiçi varlıklar yüzde 5, yurtdışı varlıklar ise yüzde 2 vergi ödemesi gerektiği için getirilmeyen varlıkların tam olarak ne kadar olduğu konusunda ancak tahmin yapılabilmiş ve bunu da 15-20 milyar lira aralığında olabileceği tahmin edilmişti.

2013 yılında Türk vatandaşların yurtdışında 130 milyar liralık parası olduğu ve bu paranın yurt içine çekilmesi gerektiği düşüncesiyle yeni bir varlık barışı getirildi. Bu düzenlemede son başvuru tarihi 31 Temmuz’du, süre 31 Ekim 2013 tarihine uzatıldı. Düzenlemede yüzde 2’lik bir kesinti söz konusuydu. Bu varlık barışında 69.8 milyar lira beyan edildi. 1.4 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi ve bu tutarın 209.2 milyon lirası tahsil edildi. Beyan edilip, Türkiye’ye getirilip vergisi ödenen tutar 10.5 milyar lira oldu. Son olarak varlık barışı 2016 yılında çıkarıldı. Bu sefer yurtdışından getirilecek varlıklardan herhangi bir vergi alınmaması yönünde karar verildi. Bu nedenle yurtdışından ne kadar varlık geldiği konusu belirsiz kaldı. 6736 sayılı yasaya göre beyan için süre 31 Aralık 2016 tarihinde dolmuştu, Bakanlar Kurulu kararıyla 30 Haziran 2017 tarihine uzatıldı.

Hangi Borçlar Yapılandırılacak

Meclis’te görüşülen ekonomi paketiyle bugüne kadar sosyal güvenlik borçlarına en kapsamlı yapılandırma imkân tanıyor. Tasarı ile 31 Mart 2018 tarihine kadarki tüm borçlar yeniden yapılandırılacak. İmkândan yararlanacak olanların geçmişten gelen gecikme zammı ve gecikme faizleri silinecek. Başvurular temmuz ayının sonuna kadar yapılacak.

EKONOMİ paketi olarak da adlandırılan ve Meclis’te görüşmeleri süren ‘Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı’, emeklilere ikramiye ödenmesinde yaşlılık aylığının artırılmasına, gençlere Bağ-Kur desteğinden genel sağlık sigortasına kadar sosyal güvenlik alanında birçok değişiklik içeriyor. Ancak paketin en önemli tarafı, geçmiş prim borçlarının yeniden yapılandırılacak olması. Tasarı, belki de bugüne kadar sosyal güvenlik alanında en kapsamlı yeniden yapılandırmaya imkân tanıyor.

FAİZ VE ZAM SİLİNECEK

Tasarının yasalaşması halinde; geçmişte ödenmemiş sigorta primi borçları, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı borçları, işsizlik sigortası primi borçları, sosyal güvenlik destek primi borçları, isteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası prim borçları, damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı borçları, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) ödenmesi gereken idari para cezaları ile tüm bu borçlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı yeniden yapılandırılacak. Milat ise, 2018 Mart ayı. Yani, 31 Mart 2018 tarihine kadarki tüm bu borçlar yeniden yapılandırılacak. Hemen belirteyim, borçlar silinmeyecek, yapılandırılacak. Yapılandırmadan kasıt ise, borçlar, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) değişim oranına göre yeniden hesaplanacak ve gecikme zammı, gecikme faizinin tamamından vazgeçilecek.

36 AY TAKSİT İMKÂNI

Peki, yapılandırmadan nasıl yararlanılacak? Sosyal güvenlik borçları olanlar gecikme faizi ve gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE oranında hesaplanacak faiz oranı ile borçlarını ödeyecek. Hesaplanacak tutar faiz oranından çok daha düşük olacak. Yİ-ÜFE oranı ise önceki yılların ortalama Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi oranı esas alınarak, hesaplama yapılacak. Yapılandırma için başvurular yasa çıktıktan sonra temmuz ayı sonuna kadar yapılacak ve ilk ödemeler de Ağustos ayında başlayacak. İsteyen peşin ödeyecek, isteyen 6,9,12,18 taksitler halinde 36 aya kadar uzayan vadede ödeme yapabilecek. Ödemeler kredi kartı ile de yapılabilecek.

Yapılandırmada peşin ödeyenlere ise bazı avantajlar sağlanacak. Peşin ödemeyenlerden Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanan faizin yarısı alınmayacak. Aynı şekilde eğer borcun tamamı peşin ödenirse hesaplanan faizin yüzde 90’ını silinecek. Yasa ile 64,3 milyar liralık sosyal güvenlik borcunun yapılandırılacağı tahmin ediliyor.

HANGİ BORÇLAR YAPILANDIRILACAK

– Sigorta primi borçları.

– Emeklilik keseneği ve kurum karşılığı.

– İşsizlik sigortası primi borçları.

– Sosyal güvenlik destek primi ile gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları.

– Ödenme imkânı ortadan kalkmış isteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası prim borçları ve bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları.

– Özel nitelikli inşaatlar ile ihale konusu işlerle ilgili eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları.

– SGK tarafından takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payından kaynaklı borçlar.

– İdari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları.

YAPILANDIRMADAN NASIL YARARLANACAKSINIZ?

– Yapılandırmada 31 Mart 2018 tarihi esas alınacak ve bu tarih ve öncesi borçlar yapılandırmaya konu olacak.

– Yapılandırılan borçlar; peşin ödenebileceği gibi 6, 9, 12, 18 taksitler halinde ödenebilecek ve 36 aya kadar da taksitlendirilebilecek.

– Yapılandırılan borçlara TÜİK tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) değişim oranına göre yeniden hesaplanacak bir faiz oranı uygulanacak.

– Borçların zamanında ödenmesi halinde gecikme zammı ve gecikme faizinin tamamından vazgeçilecek, sadece Yİ-ÜFE aylık değişim oranına göre hesaplanacak tutar ödenecek.

– Borçların peşin ödenmesi halinde Yİ-ÜFE aylık değişim oranına göre hesaplanacak tutarın yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek.

– Yapılandırılacak borçların sadece fer’i borç (asıl borca bağlı yan borç)  olması halinde Yİ-ÜFE aylık değişim oranına göre hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde yüzde 50’sinden vazgeçilecek; borçlu sadece yüzde 50’sini ödeyecek.

– Borcun ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi durumunda Yİ-ÜFE aylık değişim oranına göre hesaplanacak tutardan yüzde 50 indirim uygulanacak.

– Borçların taksitli ödenmesi halinde Yİ-ÜFE aylık değişim oranına göre hesaplanacak tutar tercih edilen taksit sayısına göre belirlenen katsayı ile çarpılacak ve bulunan tutar, yani borç tutarı, taksit sayısına bölünerek, ikişer aylık dönemler halinde ödenecek.

– Köy ve mahalle muhtarları 31 Mayıs 2018 tarihinden önceki prim borçlarını, iki ay içinde ödemeleri ya da yapılandırmaları halinde sigortaları durdurulacak. Çalışmaya devam edenlerin sigortalılıkları 1 Haziran 2018 tarihi itibarıyla yeniden başlatılacak. Durdurulan sigortalılık süreleri için borç tutarı hesaplanacak.

– Emekli olduktan sonra vergi mükellefi olarak çalışmaya devam edenler, sosyal güvenlik destek prim borçlarını ödemeyecek.

– SGK tarafından fazla veya yersiz ödendiği tespit edilen emekli aylıklarıyla ilgili alacaklar yapılandırılacak. Borçlara uygulanan kanuni faiz alınmayacak.

– 100-200 lirayı aşmayan borçlar ile buna bağlı gecikme cezası, gecikme zammı gibi borçların tahsilinden vazgeçilecek.

– 31 Mart 2018’e kadar bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ve ihaleler nedeniyle işverenden talep edilen sigorta primi asılları ile gecikme cezası ve gecikme zammına ilişkin hesaplanacak tutarın ödenmesi durumunda gecikme cezası ve gecikme zammı alınmayacak.

– Yapılandırma kapsamındaki borçlar daha önceden asılları ödenmiş ancak diğer borçlar ödenmemişse; borcun yüzde 60’ından vazgeçilecek.

– Borcunu yapılandıranlar ilk taksiti ödemeleri halinde genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlayacaklar.

– Genel sağlık sigortasında gelir testine başvurmayanlar 30 Kasım 2018’e kadar gelir testine başvurmaları halinde genel sağlık sigortası primleri, gelir testi sonucuna göre ilk tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecek.

– Prim borcu olanlar bu yapılandırmadaki şartları taşımaları halinde önceki döneme ait prim borçları dikkate alınmadan 2018’in sonuna kadar sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek.

– Bağ-Kurluların muhtelif kanunlarla durdurulan sigortalılık süreleri nedeniyle ödemedikleri prim borçları da yeniden yapılandırılacak.

Kaynak